Makoto Azuma

“Bloemen ademen schoonheid en sommigen worden door die schoonheid bekoord. Maar mijn engagement ten opzichte van bloemen heeft meer weg van een confrontatie, aangezien ik krampachtig vasthoud aan onze beide levens die langs mekaar heen wrijven. Aangezien bloemen verwelken terwijl ik ze schik, focus ik mij bewust en intens op slechts één punt: in welke mate kan ik het leven uit de bloem extraheren en zodanig onder de aandacht brengen zodat ik ze tot leven breng door ze te doden. Dat is het lot dat op mijn beroep rust.” Makoto Azuma

Makoto Azuma werd in 1976 geboren in Fukuoka. Zijn familie was helemaal niet actief in de bloemensector. Hij groeide op in een omgeving zonder bloemen. In 1997 trok hij naar Tokio om zijn debuut te maken in een vierkoppige rockband. Naast zijn activiteiten als lid van de rockgroep, ging hij aan de slag als handelaar in de Ota Market, een van de grootste bloemen- en sierplantenmarkten van Japan.

“Van de natuurlijke bloemen die ik er verwachtte te zien, heb ik er daar geen enkele gevonden. De bloemen waren gewoon producten, door mensen gemaakt, gecontroleerd, verdeeld en massaal verbruikt. Dat is een voorbeeld van de verregaande kunstmatige vorm die de natuur in Tokio heeft aangenomen.”

“Japan is een van de grootste bloemenproducenten ter wereld. Het is verrassend dat dit kleine land zulke immense hoeveelheden kan produceren. Op de markt worden meer dan 70.000 variëteiten verhandeld. Jaarlijks worden twee- tot drieduizend nieuwe variëteiten of hybriden kunstmatig gekruist of veredeld, wat getuigt van het hoge niveau van technische knowhow van de producenten die onophoudelijk nieuwe bloemensoorten lanceren.”

Omdat bloemen hem steeds meer gingen fascineren, nam Makoto Azuma in 1999 de leiding op zich van een typische bloemenzaak in een supermarkt in Azabu-Juban.

In 2002 nam hij resoluut de beslissing om zijn werk in de bloemenzaak op te geven. Samen met Shiinoki, die zich toelegt op botanische fotografie, opende hij de ‘haute couture’ bloemenzaak JARDINS des FLEURS in Ginza. Later verhuisde JARDINS des FLEURS naar Minami Aoyama.

“Met ‘haute couture’ bedoel ik dat alle ontwerpen, materialen en arrangementen ‘op maat’ en naar de wensen van de klant worden gemaakt. Dat is ook de reden waarom we geen snijbloemen hebben in de bloemenzaak. Het is een bloemenshop zonder bloemen, dat verklaart de benaming ‘haute couture’ met betrekking tot wat we doen. Een bloem die ook maar ietsje beschadigd is of die begint te verwelken, kan niet meer verkocht worden. Elke bloemenzaak moet dan ook een grote hoeveelheid bloemen weggooien. Wij beslisten dat we geen enkele bloem wilden weggooien. Wij ontlenen materialen aan de natuur en houden ons daarbij aan een onschendbare regel, namelijk dat het bestaan niet mishandeld mag worden.”

Wanneer hij in opdracht arrangementen creëert, gaat Makoto Azuma eveneens op zoek naar verschillende manieren om het planten- en bloemenleven tot uiting te brengen.

“Door de ware vorm van de natuur te tonen, vragen wij: Wat betekent het om te leven, wat betekent het om te bestaan? Het is dus van essentieel belang om deze vragen met de bloemen naar voor te brengen.”

Op het gebied van kunst die gebruik maakt van bloemen – in Japan zijn er toch wel nagenoeg honderd scholen waar de kunst van het bloemschikken wordt onderricht – zijn de werken van Makoto Azuma totaal verschillend van die van andere designers. Hij wil vooral ‘bloemen/planten levendiger maken’ dan ze in werkelijkheid zijn. Het resultaat hiervan is dat in zijn werken niet alleen hun schoonheid tot uiting komt. Het begrip ‘schoonheid’ betekent hier oppervlakkige schoonheid. Zijn standpunt om bloemen/planten volledig te aanvaarden ook wanneer ze beginnen te rotten en om de ‘dood’ na het ‘leven’ niet te negeren is de kerngedachte van zijn werk. Zijn dagelijkse activiteiten als eigenaar van een bloemenzaak liggen vermoedelijk aan de basis van zijn brede zienswijze.

Als Japans bloemenkunstenaar is het onvermijdelijk dat hem de vraag wordt gesteld of Ikebana, de traditionele Japanse bloemenkust, een stilistische invloed op zijn werk heeft. Azuma: “Nee, ik heb geen bepaalde stijl. Ikebana heeft alles te maken met vorm. Indien ik een stijl had, dan zou die erop gericht zijn om de vorm te vernietigen. Elke creatie is in een oneindige hoeveelheid aanwezig.”

Behalve persoonlijk, op maat bestelde bloemenarrangementen realiseert Makoto Azuma ook bloemendecoraties voor tentoonstellingen en evenementen van zowel Japanse als buitenlandse klanten. Bovendien creëert hij via TV-commercials, films, advertenties, magazines en andere media een brede waaier van florale expressie.

Makoto Azuma heeft ook een bloemenschool. “Aangezien het systeem van onze shop gebaseerd is op opdrachten, volgt onze school eveneens dat systeem. We zoeken naar het beeld dat de studenten met de bloemen willen creëren en voor wie ze dat willen doen simpelweg door naar hen te luisteren. Dan pas concentreren we ons op de materialen voor de les. Een bloemenarrangement maken en schenken doe je altijd voor iemand of iets. De bestemmeling, de plaats waar de creatie zal geplaatst worden,… enz., het is onze stijl om deze verhalen aan de lessen te koppelen.”

Makoto Azuma publiceert in magazines en heeft onlangs ook twee boeken uitgegeven:

“Boeken zijn een belangrijk medium om mijn idee en gevoeligheid over te brengen. Ik besteed er dan ook veel aandacht aan. Anderzijds spreken magazines de massa aan. Ik ben mij ervan bewust dat ik via deze weg foute ideeën kan verspreiden indien ik niet voorzichtig genoeg zou zijn. Ik ben dus zeer nauwkeurig tewerk gegaan om zulke punten in te schatten.”

Encyclopedia of Flowers is een visuele exploratie van adembenemend mooie florale arrangementen – ontmoetingen met ongewone, soms exotische planten die typisch niet in de natuur zouden voorkomen. Op de uiterst nauwkeurig samengestelde foto’s brengt Shiinoki het subtiele bestaan van de bloemen, hun broze vormen, onophoudelijke metamorfoses en onvermijdelijk verval in beeld.

Flower and I is een compilatiewerk waarin florale creaties zijn bijeengebracht die Makoto Azuma in een periode van 15 jaar heeft gerealiseerd.

“Bloemschikken is het tot uiting brengen van de bekoring, schoonheid en kracht van de bloemen, waar ze zich niet eens bewust van zijn, en dit op een manier en met een dimensie die niemand ooit eerder ervaren heeft en om deze expressiemogelijkheid verder te ontplooien.”

Verklaring:

‘Shiki 1’

bestaat uit een bonsaiboompje dat in een metalen frame hangt. Het metalen frame verwijst naar de (wettelijke) kaders waarbinnen de manipulaties van de natuur plaatsvinden.

‘Water and Bonsai’ 

is een onderwater-bonsai die de kunstenaar creëerde met een dode bonsaiboom en levend zeemos. De sculptuur wordt in leven gehouden in een zorgvuldig geprogrammeerd aquarium dat van LED groeilichten is voorzien.

‘Armored Pine’

“De pijnboom”, aldus Azuma, “met zijn gecompliceerde en subtiele structuur, schoonheid en levenskracht is machtig genoeg om iedereen te verrassen die hem observeert. Via het gebruik van de pijnboom ben ik in mijn vorige werken met ‘Shiki 1′, ‘Shiki 2′, en ‘Rolling’ op zoek gegaan naar een nieuwe schoonheid. Door een pijnboom te bekleden met een door de mens gemaakt materiaal van geperforeerd staal, komt de kracht van de pijnboom direct tot uiting en niet door de vooraf vastgelegde regels om schoonheid voor te stellen. De pijnboom die zich door de duizenden gaatjes in het geperforeerde staal wringt, de kracht van de pijnboom die zich door de duizenden gaatjes in het geperforeerde staal wringt… wordt een spiegel waarin het hart van de persoon die de creatie bekijkt, wordt weerspiegeld. ‘Armored Pine’ is een transformatie van de pijnboom in een andere vorm, een nieuw leven.”

‘Paludarium’

Dit apparaat is een ingekapseld experimenteel milieusysteem voor een plant. De bedoeling van dit systeem is om een plant te houden en te kweken ongeacht de streek, het land of de installaties. Van zodra de plant in het apparaat is aangebracht, zorgt het systeem ervoor dat de levensomstandigheden in de binnenruimte op een constant niveau worden gehouden door de elementen die onmisbaar zijn voor de plant – temperatuur, vochtigheid en licht – continu te controleren. Het systeem is bovendien voorzien van watercirculatie en een filtratiesysteem, zodat het de plant te allen tijde van gezuiverd water kan voorzien. Het apparaat bestaat uit drie delen zoals hieronder beschreven.

Botanical Sculpture #3 ‘lump’

Botanical Sculpture is gebaseerd op het concept van ‘het bouwen met bloemen en planten’ in plaats van het ‘schikken van bloemen en planten’. ‘lump’ is het derde deel van de Botanical Sculpture reeks. In ‘lump’ bestudeert Azuma nauwkeurig de cactus en combineert hij elk element vanuit verschillende hoeken om op die manier het kunstwerk te voltooien. Door het werk van boven aan kettingen op te hangen onthult het wat je normaal niet ziet in een gewone presentatie. Het werk doet ook het gevoel van gewicht duidelijk uitkomen.